Maandag 16 september – Welkom in kikkerland.

De halve nacht gaat de herrie hier door. Al de hele dag klinkt er ergens ver weg een grote luidspreker die eindeloos dreigende geluiden uitbraakt om vogels weg te jagen. Zal wel een wijnboer wezen: mensen kunnen zich enorm opwinden als het om alcohol gaat. Tegelijk vinden de hondjes alles even fijn, zelfs de stilte tussendoor en de momenten dat er even niemand op de camping rondloopt. Als de wijnboer kalmeert, is dat voor de hondjes geen probleem. En dan zijn er natuurlijk nog de ezeltjes, die vrij rondlopen en nu en dan de sterren en de maan toezingen. Het luchtbed is eveneens even wennen: het is in het midden dikker dan aan de randen. Ik prop er aan mijn kant een opgerolde deken onder: maar goed dat we er drie bij ons hebben. Plus twee dekbedden. Jolande rolt er niet af; die ligt uiteraard aan mijn kant van het midden.
Maar ze laat me rustig liggen, ’s anderendaags, en dat geeft me de kans om aangename houdingen te vinden zodat de gewrichten weer een beetje herstellen. Na een laat en loom ontbijt doen we eerst een kleine wandeling, want dat moet. Er staan namelijk tableaux in het landschap, waarop wordt uitgelegd dat we ons in het landschap bevinden. Het is heerlijk weer, ruim > 20 graden, lekker zonnetje, en allerlei zoemers en zo. We begeven ons van bord naar bord als tijdens een zesgangendiner en lezen ons wijs. Dit gebied heet Pannonie. Met puntjes, maar dat mogen jullie een keertje zelf doen; ik krijg er RSI van. Ik dacht even dat de term uit de geologie kwam, en de situatie van vele miljoenen jaren geleden beschreef, maar dat is niet zo. De Romeinen bezigden de term om een veroverd gebied aan te duiden, ergens in de buurt van Hongarije. Desalniettemin stamt het landschap van langer geleden, en wordt het hier bepaald door stuifduinen. Het zand is afkomstig van de Donau, die hier traag stroomt en alsmaar een nieuwe bedding zoekt. De duinen kunnen lange ruggen vormen, maar ook dwars-rimpels. De grootste formaties (kilometers) zijn echter hoefijzervormig; ze werden door eindeloze winden voortgedreven (in de richting waarin het paard loopt), en ze zijn het hoogst aan de voorste boog. Volgens mij heeft Germen Smeenk van dit soort duinen gezien op zijn reis in Zuid Amerika, waar ze zich langzaam maar onstuitbaar over wegen en spoorlijnen voortbewegen. Maar ik kan me vergissen. In de Sahara heb je ze ook, maar daar hoeft niemand heen.
Op al dat zand groeide hier eerst erg weinig, maar het was wel oorspronkelijk. De mens heeft er iets aan gedaan (bossen en zo, en diverse woekersoorten uit de Nieuwe Wereld; je kent dat), waardoor alles anders werd, en tegenwoordig mag dat niet meer, dus nu laten ze er beesten op grazen om het open te houden. Kaal zand is het echter niet, en dat lijkt me wel zo verstandig. We laten ons voorlichten over dit alles en over plantjes en diertjes en fladderaars en zoemers, en komen weer terug op de camping.
Meer koffie, een blik op de kaart en een blik in een reisverslag van andere vogelaars, dan een boterham. Het fietsen is nu echt voorbij, ik schroef zelfs de drager van de auto af. We rijden (in de auto natuurlijk, wat een vraag) een stukje terug naar het gebied waar de Donau wat weteringen en dode armen heeft. We vinden een zinloze zijweg en zetten de auto aan de kant. Jolande ziet twee buidelmezennesten hangen, o, als handballen zo groot!
Water, ja, vogels, nee, kikkers in alle soorten en maten. Waar je ook een voet zet: er springen kikkers weg. Het ritselt er van. Als we even stil zitten, komt er een koor van boomkikkers los. Niet zo mooi, maar wel leuk. Heerlijk rustig wandelen. Daar op die tak zou best een ijsvogel kunnen gaan zitten. Daar jaagt een grotere vis een kleintje het water uit. Kijk, een meerkoet. Jolande kiekt een uitwas aan een omgezaagde boom, waar ik geen kanten mutsje in kan zien. Ik doe wat aan schaatsenrijders (Gerridae, weet je nog?). De zon daalt achter een puzzel van losse wolken.
Huiswaarts gaat het, maar er is nog een portier niet goed dicht. Even van de autoweg af; je kunt hier niet stoppen. Een zijweg in. De achterklep wordt dichtgesmeten, het rode lampje gaat uit. Even verderop kunnen we omkeren. Maar dan wordt er een Waarneming gedaan, en het volgende kwartier draait om een roofvogel. In de auto blijven, stukje verder rijden, raampje open, camera gereed. Bruine kiekendief. Wegens dit succes toch maar niet rechtstreeks naar de tent, maar langs van die weggetjes waar je op de rem kunt trappen zonder nare consequenties, je weet wel. Het levert nog een fazant op, en we ontdekken waar we wellicht morgen kunnen gaan kijken. Dan uiteindelijk toch terug. De hondjes komen ons weer begroeten. De low-tech koelbox (geen koeling, alleen isolatie) werkt best. Proost!