Stenen, overal stenen.

16 oktober.

De regen is van het toneel. De hemel is blauw, de zon schijnt, het wordt zo heet als je maar wilt. Perfect voor sight-seeing in het binnenland. Bij Macomer is een nuraghe (zie ook gisteren) maar met een stel mysterieuze graftombes er bij.

We gaan we vandaag heel anders van huis dan op gewone dagen: we hebben onvoldoende eten om een picknick-doos te vullen, en het is zondag dus zijn we op de horeca aangewezen. Deze omstandigheid blijkt van grote invloed. O ja, en we moeten ook nodig een volgende prentbriefkaart naar mijn moeder in de brievenbus doen. Elke week eentje, in plaats van ons wekelijkse bezoek. En o ja (2): tegen elf uur is het overal ter wereld koffietijd.

Dus we crossen door Macomer op zoek daar bordjes die ons wijzen naar ons eerste reisdoel, de Area Archeologica de Tamuli, en naar een koffie-stop, en naar een brievenbus. Welke kleur hebben die hier eigenlijk?

De Archeologie wint, en we volgen bordjes de stad weer uit. Een smal steil weggetje, twee wouwen worden lastig gevallen door twee bonte kraaien maar waar kan ik nou zo gauw stoppen, een enkele tegenligger, toch maar doorrijden dan, en dan slaan we af, de Archeologische parkeerplaats op, hoewel Miepie vindt dat we er nog niet zijn.

De graftombes - er liggen er een viertal op een vage rij - hebben allemaal ruwweg dezelfde vorm: een overdekt gedeelte gebouwd uit grote stenen, langwerpig met de opening aan een korte kant; buiten deze opening twee uitbouwsels waarvan de plattegrond op een sikkel lijkt. Als je dus naar de deur toe loopt, zie je twee vleugels voor je. Met stenen zetels waar je kunt plaatsnemen. Er staan borden met uitleg, maar er staat niet veel meer dan de dimensies en wat jaartallen (16de tot 9de eeuw v. C.). De gesloten, overdekte gedeeltes waarin beenderen werden gevonden, zijn allemaal ingestort. Ook van de vleugels is weinig méér over dan gevallen keien, maar wel in de sikkelvorm. De rij ruïnes lijkt ons af te nemen in kwaliteit naarmate ze jonger zijn; de oudste is het grootst en er staan bovendien zes bewerkte stenen rechtop bij. Drie van de zes hebben tieten, drie niet. De geleerden weten er simpelweg niet genoeg van om zinvol commentaar te kunnen geven. Maar de vrouwtjesstenen zijn groter dan de mannetjes. Een matriarchale cultuur?

Toen de oude Sarden deze graven bouwden, waren Stonehenge (Engeland), the New Grange (Ierland), en de pyramiden langs de Nijl al lang klaar. Ook de Hunebedden waren er al. De Trojaanse Oorlog werd uitgevochten terwijl de Sarden stenen op stenen stapelden, en in Ugarit (aan de kust in Noord Syrië) ontwikkelde men de eerste alfabetische schrifttekens. Zo, nu weten jullie waar we zijn, in de geschiedenis.

Wij liepen langs alle stenen, en ook nog langs die van een nabije nuraghe, plus die van een dorp dat ook 3000 jaar oud was.

Intussen begon de koffie een rol te spelen in onze gedachten. We hadden niemand aangetroffen bij de kaartjes-kassa, die tevens een bescheiden horeca-functie leek te omvatten, want de dame die de hele handel hier runde, was met wat toeristen op tournee langs de stenen. We ontmoetten haar en wisselden de voor de hand liggende beleefdheden, met als gevolg dat ik even later betaalde voor twee kaartjes en twee espressi. Die zaten in de kleinste plastic bekertjes die ik ooit buiten de institutionele gezondheidszorg tegen ben gekomen. Geeft niks, de onthoudingsverschijnselen verdwenen.

Terug naar Macomer, want nu begon bij 50% van ons gezelschap de honger te knagen. Macomer was ons al niet meegevallen, qua gezelligheid, en dat werd niet beter, ook niet toen we een brievenbus ontwaarden. Dan maar op weg naar ons tweede doel van de dag: de Monte Ferru, die we alleen nog in regen en mist hadden doorkruist. Onderweg, na wat Miepie-momenten in de omgeving van Borore en een vergeefs aankloppen bij de horeca, vonden we in Santu Lussurgiu een tent die het deed. Grote kip-burgers die zelfs niet in míjn muil pasten. Maar wel lekker.

Er lopen geen fatsoenlijke wegen omhoog naar de toppen van de Monte Ferru, dus de rit naar de top van de Monte Limbara blijft op eenzame hoogte ons hoogste punt op Sardinië - voorlopig. We vinden wel, na enig zoeken, een parkeerplaats met aangehecht voetpad, dat weer aansloot op een reeks steeds steilere trappen, die eindigden te midden van een zeer slecht onderhouden kasteel. Nog net genoeg muurtjes om te voorkomen dat je er af dondert, tientallen meters omlaag. En ook geen bordjes die dat verbieden. De zon schijnt helder, het zweet stroomt bijna hoorbaar omlaag. Vale rotszwaluwen jagen ver onder ons op onzichtbare insecten, Gelukkig hebben we stoelen in de auto, om op te zitten onder het rijden.

Thuis (in Seneghe) moeten we nog informatie zien te verkrijgen over het precieze adres van ons volgende onderkomen. Mijn telefoon werkt vandaag opeens helemaal niet meer, we vermoeden dat de KPN me heeft afgesloten als bijwerking van de diep betreurde ziggo-operatie. Ons apartement heeft geen wifi, ook niet met een hotspot in Jolandes mobieltje. Dus bellen we Anna, die namens Lorenzo de huisbaas lokale hulpvaardigheid verleent. Anna komt kijken. Ze mobiliseert een plug-in routertje en dan werkt het weer. Zodoende krijgen jullie weer een paar reisverslagen, en wij lezen de reacties die al dagenlang niet door zijn gekomen. Dank, Hannes, en hulde, we zijn weer in contact.

Nu nog foto's.