1 juni (dag 10) Store Mosse national park

1 juni 2025: Een veenpark in Zweden.

Als ik eindelijk mijn bed uit kom, heeft Jolande de houtkachel aangestoken. Het was erg koud binnen, de elektrische verwarming is uitgeschakeld. Maar de kachel doet goed werk. Ik doe eerst wat het meest nodig is: koffie drinken. Dan ga ik eens in de schuur kijken. Ik tref er droog hout aan en een hakblok en een bijltje. En een Zweedse kruiwagen, die het bij ons niet lang zou uithouden. Ik leg mijn gekloofde houtjes er voorzichtig in en trek het ding achter me aan de vier treden van de buitentrap op. Hij past onder het dakoverstek. Meer koffie, en dan er op uit, naar dat veenpark.

Store Mosse heet het. Ik denk dat dat ‘stoere (veen)mossen’ betekent, en dat wij Grote Moerassen zouden zeggen. In ons Engelstalige foldertje wordt beweerd dat het gebied de grootste zomp van Zuid-Zweden is. Zelfs het grootste veengebied ten zuiden van Lapland en dat wil wat zeggen. Het Engelse woord ‘mire’ wordt gebruikt voor modderige grond, maar ook in overdrachtelijke zin voor hardnekkige problemen en rompslomp waarin je kunt vastlopen. Je weet wel, van die zuigende ellende.

Daar willen we natuurlijk naar toe, dat snap je wel. We zijn tenslotte met vakantie. Dus na de ontspannen ochtend met koffie en ontbijt stappen we in de auto, rond 11 uur, met een koelbox voor tussen de middag. Een klein uurtje later bezoeken we het bezoekerscentrum van de Dikke Modder, en we krijgen informatie van een aardige jonge dame die zelfs een kleurenkopie maakt van een kaart die we nodig hebben om alles te vinden. Om je een beeld te geven: het gebied is grillig van vorm, het past binnen een rechthoek van 16 x 12 kilometer. We zijn nu in het midden. Door grote ramen zien we in de verre verte kraanvogels landen tussen andere kraanvogels. Door driedubbel glas moet je geen foto’s willen maken. We wandelen het centrum uit en naar een uitkijktoren, dicht bij. Dit merkwaardige gebouw heeft een lift die ons één etage omhoog brengt, de andere drie etages gaan per trap. De kraanvogels zijn er nog, nu kunnen we ze fotograferen, maar ze zijn veel te ver weg dus jullie krijgen ze niet te zien.

Intussen is het stiekem gaan regenen, en als we bij de auto terug zijn regent het zelfs behoorlijk. Dus we nuttigen de inhoud van de koelbox in de auto. Dat is een heel gedoe, maar het houdt ons van de straat. En omdat de regen aanhoudt, rijden we maar weg, naar een ander aanbevolen stukje van de Vette Vochtige Verlaten Veenzomp. Niet dat we neerslachtig zijn, o nee: we rijden tegen de wind in, en voor ons uit is het veel lichter dan boven ons en achter ons. Zo doen wij dat, de oplettende lezertjes zullen dat nog weten van onze vorige reizen. En we hebben pepermuntjes aan boord.

Het andere aanbevolen stukje ligt in het ZO van de denkbeeldige rechthoek. In een rechte lijn dwars over het moeras zou het 6 km zijn, maar over de weg is het zeker vier maal zo ver. Het is inderdaad een mooi gebied, we rijden door open naaldbossen met dennen die een rode bast hebben. Als die ongeveer ophouden zijn we terug in het (nationale) park en staan we op een parkeerplaats, droog en met nu en dan zon, nog een beetje kil van de gepasseerde regen.

Dus vesten aan, camera’s en kijkers mee, en bordjes volgen. We beginnen aan een wandelroute, we zien wel hoe ver we komen. Eerst nog een stukje bos. Hier heeft óf een erg plaatselijke storm óf een kettingzaagmassamoordenaar gewoed, maar het pad is vrij. Al gauw komen we in open terrein, en we bekijken de lucht. Ja, dat ziet er okay uit. Jolande ziet een roofvogel op véél te grote hoogte. Na enig zoeken zie ik hem ook. Plantenliefhebbers hebben het gemakkelijk.

De route voert ons over een heuvel, en hier achter doemt de verre vlakte van het veen op. We passeren een uitkijktoren (zonder lift) en bewaren hem voor de terugweg. Het pad verandert nu in een vlonder bestaande uit 2 evenwijdige planken vlak naast elkaar, om de paar meter gesteund door een dwarsplank. Het heeft wel iets van een spoorbaan, maar dan eentje die op en neer veert en daarbij gorgelende en klokkende geluiden maakt. Om ons heen strekt het eindeloze veen zich uit, nog uitgestrekter en kaler dan het Bargerveen, en met alleen ons houten paadje en geen enkel ander teken van menselijke aanwezigheid of van mensenwerk. O ja, de bordjes gaan door, we zullen niet verdwalen. We komen na verloop van tijd op een droog stukje met bomen. Dat noemen ze hier een rockne, in het Bargerveen heet het een meerstal. Onder ons is een oud duin van zand, dat nooit bedekt is geraakt met het groeiende veen. Er staat een bankje. Daar zijn we wel even aan toe.

Maar we gaan nog niet terug: op een kaart in de folder staat dat er verderop een riviertje loopt, en dat willen we zien. Het is intussen lekker warm. Ik overweeg om mijn vest achter te laten, we komen hier straks weer terug. Maar ik neem het toch maar mee, stel je voor dat er een trol langs komt!

Op een schattig bruggetje over het riviertje staan we even uit te blazen. Er groeit waterdrieblad onder ons, net als in de vijver aan de Vastenow. Gelukkig weet ik niet meer hoeveel we destijds betaald hebben. We luisteren naar vogels, en ik probeer hardnekkig om Merlin mee te laten luisteren. Lukt niet. Alleen de overbekende vink en roodborst en koolmees worden herkend. Na veel herhalingen ook de koekoek. Merlin wacht altijd tot een vogel ophoudt met zingen voor hij een poging doet. Als dat te lang duurt, geeft hij het op, denk ik. We keren terug naar het bankje in de rockne en rusten daar weer even. Ik knoop mijn vest om mijn middel, en we volgen het spoor terug. We beklimmen de uitkijktoren, en Jolande neemt foto’s van de eindeloze eenzame uitgestrektheid.

Dan naar de auto, en via een supermarkt naar huis. We kunnen nog even in de zon zitten met een vloeibare versnapering, dan wordt het buiten killer dan binnen, en we doen de deur achter ons dicht.